Rodzaje protez zębowych – jaką wybrać?

Protezy stomatologiczne są nie tylko elementem poprawiającym wygląd uśmiechu, ale również wpływają na funkcjonalność uzębienia i mogą mieć istotne znaczenie dla zachowania zdrowia jamy ustnej i prawidłowego zgryzu. Współczesna stomatologia oferuje wiele rodzajów protez, a ich wybór zależy od indywidualnego stanu uzębienia pacjenta, określonych preferencji oraz możliwości finansowych. Jakie są rodzaje protez zębowych? Jakie są różnice i czym się kierować przy wyborze sztucznych zębów?

Jakie są protezy zębowe – rodzaje

Postęp technologiczny i rosnąca wiedza na temat potrzeb pacjentów przyczynił się do ogromnego rozwoju możliwości współczesnej stomatologii. Dzięki niemu pacjenci mają do dyspozycji wiele rozwiązań, które pozwalają na komfortowe i funkcjonalne uzupełnianie ubytków w jamie ustnej, a nawet leczenie całkowitego bezzębia.

Różnorodność protez zębowych stanowi odpowiedź na złożone i indywidualne wymagania osób, które utraciły część lub całość swojego naturalnego uzębienia. Klasyfikacja protez opiera się na wielu kryteriach, m.in. zakresie uzupełnienia brakujących zębów (całkowita lub częściowa), sposobie mocowania (protezy stałe lub ruchome), oraz materiale wykonania (akryl, metal, tworzywa elastyczne).

Ważne jest, aby pacjent, wspólnie ze specjalistą, dokładnie przeanalizował dostępne opcje i wybrał najlepsze dla siebie rozwiązanie, zarówno pod kątem estetycznym, funkcjonalnym, jak i ekonomicznym.

Jakie są rodzaje protez zębowych całkowitych?

Protezy całkowite (pełne) stosowane są w przypadku całkowitego bezzębia, czyli utraty wszystkich zębów w jednej lub obu szczękach. Dawniej do dyspozycji pacjentów były wyłącznie wyciągane protezy ruchome (tzw. sztuczne szczęki), ale współcześnie nowoczesne kliniki oferują również stałe protezy całkowite, które pod względem funkcjonalności i wyglądu niemal nie różnią się od naturalnych zębów.

Wśród protez zębowych całkowitych wyróżnia się:

• protezy akrylowe – tradycyjne protezy pełne, które opierają się na błonie śluzowej jamy ustnej i składają się ze sztucznych zębów oraz akrylowej płyty,
• protezy na implantach – nowoczesne rozwiązanie, w którym proteza jest mocowana na implantach zębowych, co zapewnia znacznie większą stabilność niż tradycyjne protezy całkowite, ponieważ są zakotwiczone bezpośrednio w kości wyrostka zębodołowego,
• protezy elastyczne – wykonane z elastycznych tworzyw, takich jak np. nylon, są bardzo lekkie, miękkie i zapewniają większy komfort użytkowania. Często wybierane są przez pacjentów z alergiami, ponieważ nie posiadają metalowych elementów,
• protezy overdenture – mocowane na specjalnych zatrzaskach na korzeniach naturalnych zębów lub wszczepach (implantach). Pozwala to na lepsze przenoszenie sił żucia, zapewnia stabilność i zwiększa komfort użytkowania.

Rodzaje protez częściowych

Protezy częściowe są stosowane w sytuacjach, gdy pacjent utracił tylko część swojego naturalnego uzębienia. Tego rodzaju protezy są zaprojektowane tak, aby uzupełnić brakujące zęby, przywracając funkcjonalność i estetykę jamy ustnej.

Wśród protez częściowych wyróżnia się kilka głównych typów, a każdy z nich dostosowany jest do różnych potrzeb i wymagań pacjentów.

• Protezy akrylowe częściowe – ze względu na cenę i dostępność najczęściej stosowany rodzaj protezy. Składają się z akrylowych zębów i fragmentów płyty, która imituje wygląd dziąsła. Proteza akrylowa mocowana jest do pozostałych zębów za pomocą metalowych klamer, które zapewniają jej stabilność w jamie ustnej.
• Proteza szkieletowa (metalowa) – jest mniejsza od protezy akrylowej, ale zapewnia większą wytrzymałość i trwałość. Konstrukcja wykonana jest z metalu, co wpływa na lepsze rozłożenie sił żucia i ma mniejszy wpływ na pozostałe zęby.
• Protezy elastyczne (nylonowe) – nowoczesne rozwiązanie protetyczne, które jest lżejsze, dobrze dopasowuje się do układu w jamie ustnej i oferuje większy komfort noszenia. Często zalecane jest pacjentom z alergiami na tradycyjne materiały protetyczne.
• Protezy zatrzaskowe (overdenture) – mocowane za pomocą zatrzasków na pozostałych zębach naturalnych, korzeniach lub implantach. Charakteryzują się większą stabilnością i komfortem użytkowania.

Rodzaje protez zębowych ruchomych

Protezy zębowe ruchome to popularne rozwiązanie protetyczne wśród pacjentów, którzy utracili część lub całość swojego naturalnego uzębienia, ale z różnych przyczyn nie mogą lub nie chcą korzystać z protez stałych. Są one zaprojektowane tak, aby można je było łatwo wyjąć i włożyć z powrotem do jamy ustnej, co ułatwia utrzymanie higieny.

Istnieje kilka rodzajów protez ruchomych, które różnią się materiałami, konstrukcją i metodą mocowania:

• całkowite protezy akrylowe – standardowe protezy ruchome, przeznaczone dla osób, które utraciły wszystkie zęby w żuchwie i/lub szczęce. Wykonane są z akrylu, który imituje wygląd naturalnych dziąseł i zębów,
• protezy częściowe akrylowe – stosowane, gdy pacjent posiada jeszcze część swoich naturalnych zębów. Zbudowana jest z akrylu i mocowana do naturalnych zębów za pomocą metalowych klamer,
• protezy elastyczne (nylonowe) – wykonane z elastycznego i lekkiego materiału są bardziej komfortowe i estetyczne niż tradycyjne protezy akrylowe,
• protezy szkieletowe (metalowe) – charakteryzują się metalową ramą, która zapewnia większą wytrzymałość i stabilność. Są lżejsze i cieńsze niż protezy akrylowe, co zwiększa komfort użytkowania,
• protezy overdenture – mocowane na pozostałych zębach naturalnych lub implantach za pomocą specjalnych zatrzasków. Oferują większą stabilność niż tradycyjne protezy całkowite, a jednocześnie pozostają wyjmowane, co ułatwia ich czyszczenie i pielęgnację.

Rodzaje protez zębowych stałych

Protezy zębowe stałe to rozwiązanie protetyczne, które oferuje trwałe i stabilne uzupełnienie brakujących zębów. Są one na stałe mocowane do pozostałych zębów lub implantów, co sprawia, że są zwykle wygodniejsze i bardziej funkcjonalne niż protezy ruchome. Protezy stałe można zastosować zarówno w przypadku pojedynczych braków zębowych, jak i całkowitego bezzębia.

Wśród stałych rozwiązań protetycznych wyróżnia się:

• mosty protetyczne – składają się z jednego lub większej liczby sztucznych zębów, które są przymocowywane do naturalnych. Zęby naturalne służą jako filary. Mosty mogą być wykonane z różnych materiałów, w tym porcelany i metalu,
• korony zębowe – używane do odbudowy lub ochrony pojedynczego zęba. Korony mogą być wykonane z porcelany, metalu, cyrkonu lub połączenia tych materiałów. Korony mocuje się na zębach naturalnych lub implantach,
• pełne protezy na implantach zębowych – nowoczesne rozwiązanie, w którym proteza jest mocowana bezpośrednio do implantów zębowych zakotwiczonych w kości (Full arch on 4/6).

Protezy zębowe – rodzaje i ceny

Protezy zębowe różnią się od siebie nie tylko materiałami i konstrukcją, ale również cenami, które mogą być jednym z najistotniejszych czynników przy wyborze odpowiedniego rozwiązania. Różnice w cenach wynikają przede wszystkim z rodzaju zastosowanego materiału, wielkości protezy, sposobu mocowania oraz stopnia skomplikowania przypadku (np. konieczność zastosowania implantów zygomatycznych do zakotwiczenia protezy znacząco podnosi cenę), jak również konkretnej kliniki wybranej przez pacjenta.

Jedną z najtańszych opcji dostępnych na rynku są protezy akrylowe. Ruchoma proteza kosztuje ok. 2000 zł. Nieco droższe, ale również bardziej wytrzymałe są ruchome protezy szkieletowe i elastyczne. Ceny za same protezy wahają się w granicach 2000 – 3000 zł. Najdroższym rozwiązaniem są protezy na implantach, ponieważ samo wszczepienie implantu wiąże się już ze znacznymi kosztami.

W przypadku protez częściowych stałych (korony, mosty), cena zależy przede wszystkim od użytych materiałów (porcelana, metal, cyrkon) oraz liczby zębów. Protezy stałe są droższe od protez ruchomych, ale zapewniają większą trwałość i estetykę. Cena korony zębowej na podbudowie metalowej wynosi ok. 1000 – 1500 zł, a pełnoceramicznej od 2000 do 3000 zł.

Najlepsza proteza zębów – którą wybrać?

Wybór najlepszej protezy zębowej zależy od kilku czynników, takich jak stan zdrowia jamy ustnej, oczekiwania estetyczne, budżet oraz komfort użytkowania. Dla osób ceniących estetykę i wygodę bardziej odpowiednie mogą być protezy stałe (częściowe lub całkowite), natomiast nie będzie to optymalne rozwiązanie dla osób z ograniczonym budżetem. Bardziej przystępne cenowo są protezy ruchome, przede wszystkim akrylowe.

Dlatego wybór najlepszej protezy zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta i powinien być dokonany po konsultacji z doświadczonym stomatologiem protetykiem.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące rodzajów protez zębowych.